NAG-IISANG PERSONA (YHVH) SA KALAGAYANG DIOS

Ahtanasius of Alexandria was traditionaly
thought to be the author of the
Athanasian Creed, and gives his name
to its common title.

Sa bilang na 4 hanggang 6 nitong Kredo ni Athanasius ay ipinahayag ang pangunahing doktrinang pangrelihiyon ng simbahang katoliko na tumutukoy sa Trinidad, na sinasabi,

KREDO NI ATHANASIUS

(bilang 4 hanggang 6)

   4. Ni hindi pinag-iisa ang mga Persona o pinaghihiwa-hiwalay ang kalikasan.

   5. Sapagkat mayroong isang Persona ng Ama, isa ng Anak, at isa pa ng Espiritu Santo.

   6. Ngunit ang pagka-Diyos ng Ama, ng Anak, at ng Espiritu Santo ay iisa lahat, ang kaluwalhatian ay pantay, at ang kamahalan ay magkakasing walang hanggan.

Narito, at sa Kredo ni Athanasius ay maliwanag na makikitang malayang inilagay ng mga kapariang katoliko ang Persona ng Ama, ang Persona ni Jesus, at ang Persona ng Espiritu Santo, alinsunod sa mga sumusunod na kalagayan.

1. Dios
2. Hindi nilikha
3. Eternal (walang hanggan)
4. Makapangyarihan sa lahat
5. Panginoon

Binibigyang diin sa bilang na 4 hanggang 6 nitong pananampalatayang Athanasius, na ang persona ng tatlo (3) ay hindi pinag-iisa, at ang kalikasan nila ay magkakatulad. Ibig sabihin, sila ay may tatlong (3) magkakahiwalay na Persona, gayon ma’y nabubuklod sa iisa ang kani-kanilang kaluwalhatian at kamahalan sa pagiging walang hanggan. 

Binibigyan ng diin na ang Ama, ang Anak, at ang Espiritu Santo ay iisa sa kalagayan o estado ng pagka-Dios. Ang kaluwalhatian nila, na tumutukoy sa kadakilaan ay sinasabing pantay, at ang pagkakaroon ng pinakamatayog na kalagayan nilang tatlo (3) ay magkakatulad na walang hanggan.

Sa Kapahayagang Belgic ay gaya naman ng mga sumusunod ang madiing sinasabi,

KAPAHAYAGANG BELGIC

Artikulo 8

"Ayon sa katotohanang ito at sa Salita ng Diyos, sumasampalataya kami sa tangi at nag-iisang Diyos, na Siyang nag-iisang diwa, kung saan ay may tatlong persona, na totoo, tunay, at mula pa sa walang hanggan ay MAGKAKAIBA ayon sa Kanilang katangian na makikita sa Kanila lamang; sila nga’y, ang Ama, at ang Anak, at ang Espiritu Santo.  

Ang Ama ang sanhi, pinagmulan, at simula ng lahat ng mga bagay na nakikita man o di-nakikita; ang Anak ay ang salita, karunungan, at larawan ng Ama;⁷ ang Espiritu Santo ay ang eternal na kapangyarihan at kalakasan, na nagbubuhat sa Ama at sa Anak. 

Gayunman, bagama’t ang Diyos ay nahayag sa tatlong persona, hindi naman nahahati sa tatlo, yamang itinuturo ng Banal na Kasulatan na ang Ama, at ang Anak, at ang Espiritu Santo ay may KANYA-KANYANG PERSONALIDAD, na nakikilala sa KANYA-KANYANG KATANGIAN; ngunit pakataandaan na ang mga tatlong persona ay walang iba kundi ang iisang Diyos."

Sa doktrinang pangrilihiyon na iyan ng simbahang katoliko ay napakaliwanag na ipinahahayag ang pagkakahiwahiwalay sa kalikasan at kasarinlan nila, palibhasa ay tinatlo ang persona sa kaisaisang kalagayang Dios.

Sa kalagayan ngang nasusulat sa itaas ay maaaring lamnan ng hindi kakaunting persona. Ang pagiging Dios ay isang natatanging kalagayan na lumalapat lamang sa isa. Na ang ibig sabihin ay kaisaisa lamang ang kalagayang iyan at diyan ay maaaring pumaloob ang pagkadamidami man na persona. 

Isa nga lamang ang Dios na sa kalakarang katolika ay napapalooban ng tatlong (3) persona, na tumutukoy sa Ama, Anak, at Espiritu Santo.

Gayon nga rin ang 

“Hindi nilikha, Eternal, Makapangyarihan sa lahat, at Panginoon." 

Na mga kalagayang maaaring palooban ng hindi kakaunting persona. Ang tatlong persona ay sinasabing nadadako sa kalagayan ng mga hindi nilikha. 

Sila umano'y magkakasamang nabubuhay na magpasawalang hanggan (eternal). Tinutuntungan din umano nilang tatlo (3) ang kalagayan ng makapangyarihan sa lahat. Gayon din ang palagay sa kanilang tatlo (3) ay magkakatulad na Panginoon (LORD).

Halimbawa nito ay gaya ng kalagayang Heneral, na sinomang angkop na persona sa kalagayan iyan ay maaaring pumaloob dito. Gaya nitong si Heneral McArthur, Heneral Ramos, Heneral Yamamoto, etc. Sila nga ay tatlong (3) persona sa iisang kalagayang Heneral, at gayon din sa iba pang nabanggit sa itaas.

Matuwid na sabihing iisa lamang ang Dios, sapagka’t ang salitang ito’y ganap na lumalapat sa isang natatanging uri ng kalagayan lamang. Dahil dito ay hindi na sasangayunan pa ng katotohanan, kung magkakaroon ng isa pang kalagayan na tutukoy sa Dios. Isa nga lamang ang matuwid, at bukod doo’y wala ng iba pa ayon sa KATURUANG CRISTO, o sa mga katiwatiwalang balumbon ng kasaysayang biblikal.

ANG KAISAISANG PERSONA SA KALAGAYANG DIOS

Taliwas diyan, ang kalagayang Dios sa mga balumbon ng Tanakh ay kinasumpungan lamang ng isang persona, at Siya ay nilapatan ng pamimitagang panawag ng mga totoong banal na,“Ama.” 

Ang Ama ngang iyan, noong una ay ipinakilala ang Kaniyang pangalan sa pamamagitan ng kaniyang mga banal. Sa panahon nating ito ay Panginoong Dios ang itinatawag sa kaniya ng mga hindi nakababatid ng walang hanggan niyang pangalan.

Exo 3 :
15  At sinabi pa ng Dios kay Moises, Ganito ang sasabihin mo sa mga anak ni Israel, Sinugo ako sa inyo ni YEHOVAH, ng Dios ng inyong mga magulang, ng Dios ni Abraham, ng Dios ni Isaac, at ng Dios ni Jacob: ITO ANG AKING PANGALAN MAGPAKAILAN MAN, at ito ang AKING pinakaalaala sa lahat ng mga lahi. 

Ano pa’t tungkol sa eksaktong bilang ng persona na pumapaloob sa nabanggit na kalagayan, gaya ng nasusulat ay madiin Niyang sinabi ang mga sumusunod na salita,

Deut 32

12 Ang Panginoon na MAGISA ang pumapatnubay sa kaniya, At walang ibang dios na kasama siya.

(So the LORD³⁰⁶⁸ alone⁹¹⁰ did lead⁵¹⁴⁸ him, and there was no³⁶⁹ strange⁵²³⁶ god⁴¹⁰ with⁵⁹⁷³ him.)

Sa Strong’s concordance, ay maliwanag na makikita sa itaas ang mga numerong 3068 na kumakatawang bilang sa salitang “LORD.” Sa orihinal na kasulatan (Tanakh) ay YHVH ang nasusulat, at iyan ay binanggit ng 7,771 ulit sa 6,617 talata ng bibliyang Hebreo (HNV). 

Iyan ay salitang ipinalit ng mga nagsipagsalin ng mga canon (Tanakh) ng bibliyang Hebreo sa Griego at Latino. Iyan ay sa pangamba, o, sa takot na ang pangatlong (3) utos ng bundok Sinai ay malabag ng marami.

"Sa Canon ng bibliyang Hebreo ay ang pangalang, "YEHOVAH" ang ginagamit na transliterasyon nito . Gayon din naman sa akdang ito ay iyan din naman ang ipinakikilala namin na Kaniyang pangalan na magpasa walang hanggan."

Kung ilalagay ang transliterated na pangalan ng Dios, na nasusulat sa Tanakh ay gaya nga ng mababasa sa ibaba.

Deut 32

12 Si YEHOVAH na magisa ang pumapatnubay sa kaniya, At walang ibang dios na kasama siya.

(So the LORD³⁰⁶⁸ alone⁹¹⁰ did lead⁵¹⁴⁸ him, and there was no³⁶⁹ strange⁵²³⁶ god⁴¹⁰ with⁵⁹⁷³ him.)

Sa talatang nalalahad sa itaas ay maliwanag na sinasaksihan na kaisaisa lamang si YEHOVAH  (Panginoon [LORD]), na siyang Persona na kumakatawan sa Ama. Gayon ding binibigyang diin ang kalagayang Dios, na kailan ma’y hindi lumabis sa bilang na isa. 

Ito’y nang wikain na, 

“walang ibang Dios na kasama siya.”

Gaya pa nga ng nasusulat sa ibaba ay madiing sinabi, 

ISA 45 :

22  Kayo’y magsitingin sa AKIN at kayo’y mangaligtas, lahat na taga wakas ng lupa: sapagka’t AKO’Y DIOS, at WALANG IBA LIBAN SA AKIN.

Pansinin nga ninyo ang maliwanag na sinasabi sa itaas, at dito’y madiing tinutukoy ni YEHOVAH na Siya lamang ang kaisaisang Persona ng Dios na siyang Ama ng lahat ng kaluluwa sa kalupaan. Liban sa Kaniya ay napakaliwanag na wala nang iba pang personang kagaya Niya na naluluklok sa kalagayang Dios. 

Sa makatuwid, ang Ama (Panginoon) ay inaaring lubos nitong kaisaisang persona na nagpapahayag ng pagka-Dios.

Sa pagbibigay diin sa kaisaisang Persona ng Dios sa kaniyang pagka Dios ay kinasumpungan lamang ng kaisaisang pangalan (YEHOVAH). Iyan ay napakaliwanag at tuwirang nagpapahayag sa kaisahan ng Kaniyang Persona, na bumibigkis ng mahigpit sa kalagayang Dios na tinitindigan Niya na mag-isa lamang.

Gaya ng napakaliwanag na paglalahad ni YEHOVAH ng kaniyang kaisahan sa kalagayang Dios sa sumusunod na talata, 

Na sinasabi,

ISA 43 :

11  AKO, sa makatuwid baga’y AKO, si YEHOVAH; at LIBAN SA AKIN AY WALANG TAGAPAGLIGTAS.

(I,595 even I,595 am the LORD;3068 and beside4480, 1107 me there is no369 savior.3467)

Si YEHOVAH na Dios ay katotohanan na kaisaisang tagapagligtas ng lahat, at liban sa Kaniya aniya’y wala ng iba na gaya Niya na tagapagligtas. 

Kung gayon ay napakaliwanag na kapag iginiit ninoman, na may iba pang tagapagligtas ay asahan, na ang taong iyon ay nuno ng  sinungaling at puno ng mga magdaraya.

ANG UNA AT ANG HULI (ALPHA AT OMEGA)

ISA 44 :

6  Ganito ang sabi ng Panginoon, ng Hari ng Israel, at ng kaniyang MANUNUBOS, na Panginoon ng mga Hukbo, AKO ANG UNA, AT AKO ANG HULI; at LIBAN SA AKIN AY WALANG DIOS.

(Thus3541 saith559 the LORD3068 the King4428 of Israel,3478 and his redeemer1350 the LORD3068 of hosts;6635 I589 am the first,7223 and I589 am the last;314 and beside4480, 1107 me there is no369 God.430) 

Kung ibabalik ang pangalan ng Dios sa talata gaya ng sa Tanakh ay tulad nga ng mababasa sa ibaba, na sinasabi,

ISA 44 :

6  Ganito ang sabi ni YEHOVAH, ng Hari ng Israel, at ng kaniyang MANUNUBOS, si YEHOVAH ng mga Hukbo, AKO ANG UNA, AT AKO ANG HULI; at LIBAN SA AKIN AY WALANG DIOS.

(Thus3541 saith559 the LORD3068 the King4428 of Israel,3478 and his redeemer1350 the LORD3068 of hosts;6635 I589 am the first,7223 and I589 am the last;314 and beside4480, 1107 me there is no369 God.430) 

Ayan, at si YEHOVAH na Dios, na kaisaisang manunubos ng sala ninoman sa sanglibutan ay nagsabing Siya ang una at ang huli, o yaong tinatawag na alpha at omega. Liban nga sa Kaniya na Ama ay walang sinoman na lumalapat sa kalagayan Niyang iyon bilang kaisaisang persona sa kalagayang Dios. 

Dahil diyan ay matuwid na sabihing kaisaisa lamang ang kalagayang Dios. Liban sa kalagayang iyan na tinitindigan ni YEHOVAH sa kaisahan ng sarili Niyang Persona ay wala na ngang iba pang gayong kabanal na katayuan sa kabuoan ng dimensiyon ng Materia at  dimensiyon ng Espiritu.

Hindi nga mahirap unawain, na si YEHOVAH na Ama nating lahat, ang siyang kaisaisang Persona na kumakatawan sa nag-iisang kalagayang Dios. Siya sa madaling salita ang tanging tagapagligtas ng kaluluwa, at nag-iisang manunubos ng sala ninoman.

Maging ang mga propeta ng Dios ay hindi tinutulan, bagkus ay pinagtibay nila ang kaisaisang persona ng Ama na nasa kaluwalhatian ng langit,

Na sinasabi,

MATEO 23 :

9  At HUWAG NINYONG TAWAGING INYONG AMA ANG SINOMAN SA LUPA: sapagka’t IISA ang inyong AMA (YEHOVAH), sa makatuwid baga’y SIYA na nasa LANGIT.

EZE 18 :

4  Narito, LAHAT NG KALULUWA AY AKIN; kung paano ang kaluluwa ng ama, gayon din ang kaluluwa ng anak ay akin: ANG KALULUWA NA NAGKAKASALA AY MAMAMATAY.

WALANG IBA LIBAN SA AKIN

Ang kaisaisang Ama (YEHOVAH) natin ay nasa langit, at Siya sa kaniyang kaisaisang persona ang nagmamay-ari sa lahat nating kaluluwa. Kaya nga bilang pag-aari Niya’y maaari Niyang gawin sa kanino mang kaluluwa ang gayon, sa sandaling ang sinoman ay magkasala laban sa Kaniyang mga kautusan, mga palatuntunan, at mga kahatulan. Siya ang ating Ama (YEHOVAH) na kaisaisang personang kumakatawan sa nag-iisang kalagayang Dios.

Pansinin nga ninyo at siyasating mabuti, kung sino ang nagsasalita sa mga sumusunod na talata, sa makatuwid baga’y napakaliwanag na narinig ang tinig nitong persona ni YEHOVAH, na sinasabi,

ISA 45 :

21 .... WALANG DIOS LIBAN SA AKIN, isang GANAP NA DIOS at TAGAPAGLIGTAS; WALANG IBA LIBAN SA AKIN.

22  Kayo’y magsitingin sa AKIN at kayo’y mangaligtas, lahat na taga wakas ng lupa: sapagka’t AKO’Y DIOS, at WALANG IBA LIBAN SA AKIN.

ISA 44 :

6  Ganito ang sabi ni YEHOVAH, ng Hari ng Israel, at ng kaniyang MANUNUBOS, si YEHOVAH ng mga Hukbo, AKO ANG UNA, AT AKO ANG HULI; at LIBAN SA AKIN AY WALANG DIOS.

ISA 43 :

11  AKO, sa makatuwid baga’y AKO, si YEHOVAH; at LIBAN SA AKIN AY WALANG TAGAPAGLIGTAS.

Deut 32

12 Si YEHOVAH na MAGISA ang pumapatnubay sa kaniya, At walang ibang dios na kasama siya.

Mula sa ilang magkakasunod na talata, na nalalahad sa itaas ay madaling makita, na iisa nga lamang ang kalagayang Dios at liban doon ay wala ng iba pa. Datapuwa’t pansinin nga rin natin, kung SINO ang siyang pumapaloob sa kalagayang iyon na madiing nagsasabing, "AKO, AKIN at SIYA" 

ANG  PERSONANG PUMAPALOOB SA AKO, IKAW, AT SIYA.

Kaisahan nga lamang ang tinutukoy ng mga salitang iyan (Ako, Akin, at Siya) ng pag-aangkin. Diyan ay wala na ngang iba pang persona ng Dios na kasama siya sa kalagayang iyon ng pagka Dios.  

Maliwanag ngang sa kalagayang Dios ay si YEHOVAH na ating Ama ang entidad na nagsasalita sa mga nabanggit na talata, at ang kaniyang tinig ay malinaw na nadinig ng mga propeta. 

Kung gayon ay walang alinlangan na tanging ang Ama lamang nating nasa langit ang kaisaisang persona, na siyang pumapaloob sa kalagayang Dios. Ito'y nang ipatungkol nila sa Kaniya ang salitang, "SIYA".

Sa doktrinang pangrelihiyon ng simbahang katoliko ay napakaliwanag na nilakipan ng pamunuang Romano ng tatlong (3) persona, na may kanikaniyang pangalan ang kalagayan na tumutukoy sa Dios. 

Sapat upang makita at maunawaang lubos, na ang patotoo mismo ni YEHOVAH na ating Ama sa kabuoan ng Tanakh ay hindi kailan man sinang-ayunan ang doktrinang Trinidad ni Constantino.

Kahi man sa Tanakh ay madiing ipinaunawa ni YEHOVAH na sa kalagayang Dios ay iisang pangalan lamang ang masigla at makapangyarihang umiiral. Iyan ay ang pangalang “YEHOVAH.” 

Higit sa sapat at napakatibay na katunayan, na sa kalagayang Dios, bukod sa pangalan Niyang iyan ay wala ng iba pang pangalan na maaaring pagkakilanlan sa Kaniyang pagka Dios. Ang Ama nating si YEHOVAH nga lamang ang katotohanan na taglay ang kaisaisang pangalan at persona sa kalagayang iyan ng pagka Dios.  

Na sinasabi,

Deut 32

12 Si YEHOVAH na MAGISA ang pumapatnubay sa kaniya, At walang ibang dios na kasama siya.

(So the LORD³⁰⁶⁸ alone⁹¹⁰ did lead⁵¹⁴⁸ him, and there was no³⁶⁹ strange⁵²³⁶ god⁴¹⁰ with⁵⁹⁷³ him.)

ISA 43 :

11  Ako, sa makatuwid baga’y ako, si YEHOVAH; at LIBAN SA AKIN AY WALANG TAGAPAGLIGTAS.

(I,⁵⁹⁵ even I,⁵⁹⁵ am the LORD;³⁰⁶⁸ and beside^{4480, 1107} me there is no³⁶⁹ savior.³⁴⁶⁷ )

ISA 44 :

6  Ganito ang sabi ni YEHOVAH, ng Hari ng Israel, at ng kaniyang MANUNUBOS, si YEHOVAH ng mga Hukbo, AKO ANG UNA, AT AKO ANG HULI; at LIBAN SA AKIN AY WALANG DIOS.

(Thus³⁵⁴¹ saith⁵⁵⁹ the LORD³⁰⁶⁸ the King⁴⁴²⁸ of Israel,³⁴⁷⁸ and his redeemer¹³⁵⁰ the LORD³⁰⁶⁸ of hosts;⁶⁶³⁵ I⁵⁸⁹ am the first,⁷²²³ and I⁵⁸⁹ am the last;³¹⁴ and beside^{4480, 1107} me there is no³⁶⁹ God.⁴³⁰ )

OSEA 13 :

4 Gayon ma’y AKO SI YEHOVAH NA IYONG DIOS, mula sa lupain ng Egipto; at WALA KANG MAKIKILALANG DIOS KUNDI AKO, at LIBAN SA AKIN AY WALANG TAGAPAGLIGTAS.

(Yet I⁵⁹⁵ am the LORD³⁰⁶⁸ thy God⁴³⁰ from the land^{4480, 776} of Egypt,⁴⁷¹⁴ and thou shalt know³⁰⁴⁵ no³⁸⁰⁸ god⁴³⁰ but²¹⁰⁸ me: for there is no³⁶⁹ savior³⁴⁶⁷ beside¹¹¹⁵ me.)

JOEL 2 :

27  At inyong malalaman na ako’y nasa gitna ng Israel, at ako si YEHOVAH na inyong Dios, at wala nang iba: at ang aking bayan ay hindi mapapahiya magpakailan man.

(And ye shall know³⁰⁴⁵ that³⁵⁸⁸ I⁵⁸⁹ am in the midst⁷¹³⁰ of Israel,³⁴⁷⁸ and that I⁵⁸⁹ am the LORD³⁰⁶⁸ your God,⁴³⁰ and none³⁶⁹ else:⁵⁷⁵⁰ and my people⁵⁹⁷¹ shall never^{3808, 5769} be ashamed.⁹⁵⁴)

EZE 18 :

4  Narito, LAHAT NG KALULUWA AY AKIN; kung paano ang kaluluwa ng ama, gayon din ang kaluluwa ng anak ay AKIN: ANG KALULUWA NA NAGKAKASALA AY MAMAMATAY.

(Behold,2005 all3605 souls5315 are mine; as the soul5315 of the father,1 so also the soul5315 of the son1121 is mine: the soul5315 that sinneth,2398 it1931 shall die.4191)

Gayon ngang higit na maliwanag kay sa katanghaliang tapat, na ang kalagayang Dios ay tinatahanan, pinangangasiwaan, itinataguyod, tinatangkilik, at higit sa lahat ay pinaghaharian, hindi ng tatlo, ni ng dalawa man, kundi  ng kaisaisang persona lamang, 

Ang personang iyan ay walang iba, kundi ang kay YEHOVAH lamang na Ama at Dios ng lahat ng kaluluwa sa dimensiyong ito ng materiya.

Sa aral ng Trinidad nitong si Constantino ay pinaniniwalaan ang kalagayang Dios na kinapapalooban ng tatlong (3) magkakahiwalay na Persona, na,

“Ang kalagayang Dios ay pinangyayarihan ng tatlong (3) magkakaibang kaisipan, ng tatlong (3) magkakaibang pangalan, ng tatlong (3) magkakaibang katangian.”

Iyan ay hindi sinasang-ayunan ng katotohanan, sapagka’t isa man sa mga naging tunay na banal na propeta ng Dios sa kabuoan ng Tanakh, ay bumanggit man lang sana kahit minsan ng mga salita na, 

“May tatlong Persona sa kalagayan ng Iisang Dios,”

o kaya naman ay may binanggit man lang sana na salitang, 

“Trinidad.”

Kung wala ay katotohanan na matuwid tindigan ng lahat, na tao lamang ang lumikha ng gayong uri ng hindi makatotohanang doktrinang pangrelihiyon.

ANG TRINIDAD NI CONSTANTINO

Ang Dios ng Tanakh ay bantog at tanyag sa kapahayagan ng mga salita at mga dakilang aral na lumalapat sa larangan ng tunay na kabanalan sa kalupaan. Lalo na’t kung ito’y diretsahang pagpapakilala ng kaniyang likas na kalagayan bilang kaisaisang persona ng Dios.

Gayon man ay walang anomang mababasa sa mga balumbon ng Tanakh (OT), na tuwirang ipinakilala ng Ama ang kalagayang Dios, na kinapapalooban ng tatlong persona.

Si Constantino, na isang kasuklamsuklam na pagano at gentil ang siyang sapilitang nagpatupad nitong aral ng Trinidad sa mga lupain, na madugong sinakop ng mabangis na Emperyong Roma. Kabilang na diyan ang lupain, na kung tawagin ay Perlas ng Silangan (Philippines).

Iyan ay isang napakaliwanag na katunayan, na ang aral ng Trinidad ni Constantino ay hindi inari, ni inayunan ng Dios saan man at kailan man. Sa gayo’y wala na ngang iba magmamay-ari pa ng karumaldumal na katuruang iyan, kundi ang solong pangulo ng kasamaan lamang.

Napakatibay na katunayan lang iyan, na ang doktrinang Trinidad ni Constantino ay napakaliwanag na imbentong aral lamang ng tao. Saan man at kailan man kung gayon, ang doktrinang iyan ay hindi inari ng katotohanan, na masusumpungan sa Tanakh (OT) ng kaisaisang Dios ng langit.  

Kumakatawan sa PADRON NG KATOTOHANAN at pawang katotohanan lamang ang mga katunayang Tanakh, na masigla naming inihayag sa artikulong ito. 

KONKLUSYON

Sa taglay na hustong tibay ng katiwatiwalang katunayang biblikal na nabanggit sa kabuoan ng artikulong ito - ay hindi mahirap maunawaan, na sa kaisaisang kalagayang Dios ay kaisaisa rin naman ang pumapaloob na persona. Ito ay ang persona nitong Ama nating nasa langit na kilala sa ngalang YEHOVAH.

Kailan man ay hindi maaaring maging dalawa, ni tatlo man, sapagka’t ganap na nilalapatan ng Ama nating nasa langit ang kaisaisang persona na kumakatawan sa kalagayang Dios na inaaring lubos ng nag-iisang pangalang "YEHOVAH". 

Kaugnay niyan ay tahasan sinabi ng Ama, na bukod sa kaniya ay wala ng iba. Ano pa't kung lilinawin pa ay wala siyang kasamang ibang persona sa kalagayang Dios na bumibigkis sa kaniyang kabuoan bilang kaisaisang Ama ng langit.

Sa KATURUANG CRISTO, ang ibig sabihin lang niyan ay hindi kailan man naging iisa ang pangalan ng tatlo, sapagka’t ang Ama ay may tinataglay na sariling pangalan (YEHOVAH). Ang Anak sa hiwalay na pagka Persona ay iba naman ang pangalan (Jesus). Samantalang ang Espiritu Santo, kung bakit sa kasarinlan ay naiba sa dalawa ay taglay din ang sarili niyang pangalan. 

Dangan nga lamang, hanggang sa ngayon ay lubhang malalim na lihim pa rin sa mga tao ang pangalan ng nabanggit na Espiritu Santo.

Kung ang sinoman nga ay hihikayatin at pipilitin ang kaniyang kapuwa, na yapusin at isabuhay ang Trinidad ni Constantino. Nangangahulugan lamang iyon na maliwanag niyang inililigaw ang kaluluwa ng kaniyang kapuwa sa daan ng totoong kabanalan sa kalupaan.

Ang PADRON NG KATOTOHANAN na ito ang tumatayong ultimong pinaka-patibayang aral, pagdating sa usapin na may ganap na kinalaman sa Persona na pumapaloob sa kalagayang Dios.

IYAN ANG KATURUANG CRISTO.

Patuloy nawa nating tamasahin ang masaganang daloy ng mga biyaya na nagmumula sa kaluwalhatian ng langit.

Hanggang sa muli, paalam.